Wat is er aan de hand
Op dit moment krijgen één op de zeven volwassenen psychiatrische zorg in Nederland. De jeugdzorg kan de hulpverlening niet aan omdat gemiddeld één op de tien gezinnen jeugdhulp krijgt. Nu ben ik ook al niet meer de aller jongste maar in mijn jeugd was jeugdhulp toch met name voor de Tokkies van deze wereld. Nu krijgen dus vier gezinnen in een klas van 28 jeugdzorg. Is hier een relatie met het zo bejubelde tweeverdienersgezin, liefst fulltime?
Maar even over de geestelijke gezondheidszorg. Ik meldde het al op een andere wijze: ruim twee miljoen (!) mensen in Nederland ontvangen psychische zorg, met andere woorden: kunnen het geestelijk niet aan. Een miljoen mensen gebruikt antidepressiva!
Nu kan er natuurlijk gesteld worden dat we veel meer dan vroeger op onszelf aangewezen zijn omdat klassieke verbanden zijn verdwenen. Ook is het verband bij uitstek, de Kerk, ver uit beeld geraakt. Daarnaast leven we in een prestatiemaatschappij die drukt op mensen. Komt daar nog bij dat we ons vergelijken met de prachtige sociale media plaatsjes die een aaneenschakeling laten zien van mooie mensen op mooie stranden met een mooie vakantie en dito baan.
Maar er is ook iets anders aan de hand. We zijn vergeten dat het leven niet altijd leuk is. Laat duidelijk zijn: er zijn mensen die een afschuwelijke psychische ziekte hebben. Schizofrenie, depressie, angststoornissen, psychoses. Dat kan echt afgrijselijk zijn maar bedraagt een fractie van de populatie die een beroep doet op de geestelijke gezondheidszorg. Maar als bij de huisarts nu één op de zes patiënten komt met een psychisch probleem denk ik toch dat een groot gedeelte vroeger werd afgevangen door pastoor of dominee. En niet door de bekende Dr Phil, een charlatan die helemaal geen psycholoog is en uit zijn ambt gezet wegens integriteitsproblematiek. Dr Phil praat juist mensen een probleem aan.
We hebben na Monaco, Zwitserland en Noorwegen de hoogste psychiaterdichtheid ter wereld. Dat lijkt er dus op te duiden dat welvaart niet het psychisch welzijn direct bevordert. Nu is de toegang waarschijnlijk makkelijker dan in Midden-Afrika maar het geeft wel te denken. Ook dient men de verwachtingen van een behandeling te relativeren. Slechts bij één op de drie is er een bevredigend resultaat waarbij men zich moet realiseren dat een behandeleffect als bevredigend wordt beschouwd als de klachten met een derde (!) afnemen.
Ik pleit voor een wat hogere drempel voor psychische hulpverlening bijvoorbeeld door een eigen bijdrage. En voor meer inclusiviteit waarbij ik hier er toch een wat andere duiding aan wil geven. In het handboek voor de psychiatrie (de DSM) waar meer dan duizend stoornissen in staan. Wellicht moeten we eens wat meer toelaten dat de mensen een waaier aan individuen vormen die soms stevig van elkaar verschillen. Verdraagzaamheid en minder eenvormigheid. Daarmee wordt het probleem niet opgelost maar wel minder intens.