Basta!
IJdelheid der ijdelheden niets dan ijdelheid, wat heeft de mens voor voordeel van al zijn arbeid zegt de Prediker in het Oude Testament. En nee, dat heeft niets met de spiegel te maken. Noch met luiheid om de mens te ontmoedigen te werken.
In een nieuwere vertaling wordt meer aangesloten bij het moderne taalgebruik en wordt gesproken over lucht en leegte om eigenlijk de zinloosheid van het bestaan aan te tonen. De Prediker zal dit ook onderbouwen met allerlei voorbeelden. Hij is een rijk man en liet vijvers aanleggen. Zijn veestapel -hoe actueel- was groter dan die van wie ook. Hij had goud en veel macht. En toch is het grijpen naar lucht, zoals hij het noemt. En die conclusie maakte dat, terwijl hij alles had van zijn hart begeerde, de Prediker depressief werd. Hij concludeerde dat alles zijn tijd heeft, dat het onrecht op de aarde blijft, populariteit tijdelijk is evenals rijkdom. Dat het aankomt op het juiste midden, de dwaasheid te vermijden en de uitdaging te blijven zoek.
Wat denkt u nu, is BASTA! aan het prediken geslagen? Nee, verre van! Daar is deze plaats ook niet voor bedoeld. Wel aan een herinnering die ik heb en die weer scherp voor de geest komt als ik deze tekst lees.
Jaren geleden was ik eens uitgenodigd in Monaco. In een appartement werd ik verwelkomt door een niet zo bekende Nederlander die daar samen met zijn broer woonde. Authentieke Vlaamse meesters aan de muur, dure auto in de garage, een voordeur meer bepantserd als een gemiddelde kluis maar een balkon waar de gemiddelde sociale huurwoning geen genoegen mee zou nemen, zo klein!
Het eten was voortreffelijk, niet zelf bereid maar van een traiteur. Ik ving op wat men moest afrekenen en voelde mij bijna opgelaten dat ik hun gast durfde te zijn. Het was later in de middag dus we maakten nog even een rondje.
Een rondje wandelen, met name langs de haven. De haven die uiteraard niet bedoeld was voor vrachtschepen maar voor plezierjachten. Had ik gedacht het grootste schip te hebben gezien kwam er nog een imposanter schip in de haven binnenvaren. Nog groter, nog meer radar, nog meer zalen en nog meer personeel.
En toen werd voor mij Prediker werkelijkheid! Op de kleine schepen heerste al een sfeer van verveling en somberheid het was recht evenredig aan de grotere schepen. Van de gezichten was de deceptie, triestheid en uitzichtloosheid af te scheppen. Dat was het laatste moment dat ik naar een pensioen verlangde.
En van Prediker naar Schopenhauer. Een Duits filosoof uit de eerste helft van de negentiende eeuw. Een atheïst. Verlangen maakt wat ongelukkig, maar de bevrediging brengt verveling. En dat is nog erger. Kortom, laat je prikkelen, blijf bezig -wellicht op een wat minder intensief niveau- en laat je verwonderen! Zo blijf je langer gezond en opgewekt.
Aanbevolen!